Hướng dẫn sử dụng và sửa chữa van bi điều khiển điện

Van bi điều khiển điện (tiếng anh: electric control ball valve) là loại van vận hành một cách tự động thông qua mô tơ điện, mà không cần người dùng phải dùng sức người để vận hành như các loại van bi tay gạt hay tay quay. Việc sử dụng van bi điện giúp người dùng tiết kiệm nhân công, nâng cao năng xuất hoạt động, đồng bộ hóa hệ thống theo một quy trình thiết lập cụ thể.

Tuy nhiên, để sử dụng loại van bi điện này có phần khá phức tạp hơn các loại van bi cơ hay việc sảy ra sự cố hư hỏng sẽ sảy ra khó khăn hơn trong quá trình sửa chữa. Vậy làm cách nào để sử dụng và sửa chữa van bi điều khiển điện một cách đơn giản, hiệu quả nhất. Hãy cùng theo dõi bài viết sau đây nhé.

I. Hướng dẫn sử dụng van bi điều khiển điện

Để hệ thống hoạt động ổn định, hiệu quả và bền bỉ khi lắp đặt van bi điều khiển bằng điện thì chúng ta cần tuân thủ theo những điều quan trọng như sau:

1. Lựa chọn van bi điều khiển điện lắp cho hệ thống

Quá trình lựa chọn này rất quan trọng, bạn cần lựa chọn van bi điện phù hợp với hệ thống, môi trường sử dụng, nhiệt độ, áp lực... Đây là những điều rất cần thiết quyết định đến độ bền của van bi và cả quá trình hoạt động của hệ thống. Cụ thể:

- Xác định nhiệt độ: 

• Đối với loại van bi inox điều khiển điện thì hoạt động tốt với dải nhiệt độ từ -10 - 180 độ C.
• Đối với loại van bi thép điều khiển điện phù hợp với mức nhiệt độ cao Max -5 - max 400 độ C
• Với nhiệt độ bình thường từ 0 - 80 độ C thì bạn có thể lựa chọn van bi đồng hoặc van bi nhựa.

- Lựa chọn áp lực sử dụng: Đối với các hệ thống chuyên dụng hiện nay thường có áp lực từ 10bar, 16bar thì chúng ta cần lựa chọn các loại van bi inox, van bi gang, van bi đồng hoặc van bi thép. Với những hệ thống có áp lực cao thì bạn nên chọn van bi thép đúc để sử dụng với áp suất lên tới 63bar.

- Lựa chọn kiểu kết nối: Tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng và yêu cầu kỹ thuật của hệ thống mà ta lựa chọn van bi có các kiểu kết nối như mặt bích, nối ren, hàn, mặt bích, kẹp clamp vi sinh...

- Xác định môi trường làm việc: Một trong những vấn đề rất quan trọng đó là môi trường lưu chất sử dụng.

• Đối với môi trường lưu chất có tính ăn mòn thì bạn cần chọn van bi nhựa hoặc van bi inox 316L,
• Đối với môi trường có nhiệt độ cao + có tính chất ăn mòn nhẹ thì bạn nên sử dụng van bi inox
• Đối với môi trường thông thường bạn nên lựa chọn van bi đồng, van bi inox để giảm chi phí đầu tư.
• Đối với môi trường có áp lực cao bạn nên chọn van bi thép đúc wcb

- Lựa chọn điện áp sử dụng: Đối với van bi điều khiển điện sẽ sử dụng điện áp để vận hành quá trình đóng mở. Tùy vào vị trí lắp đặt van bi của mình để lựa chọn bộ điều khiển điện của van có điện áp phù hợp như 220VAC, 24VDC, 12VDC, 110VAC.

- Lựa chọn kiểu hoạt động: Hiện nay van bi điều khiển điện có 2 dạng đó là tuyến tính và ON/OFF. Do đó, mà bạn cần lựa chọn theo hệ thống sử dụng đó có cần điều tiết lưu lượng hay không? Nếu cần điều chỉnh lưu lượng bạn nên chọn van bi điện tuyến tính, nếu hệ thống chỉ cần đóng hoặc mở thì bạn chọn van bi điện ON/OFF.

2. Hướng dẫn đấu nối và lắp đặt van bi điều khiển điện

• Bộ điều khiển điện gồm có 2 loại đó là: Bộ điều khiển điện ON/OFF và bộ điều khiển điện tuyến tính chúng ta cần chú ý để đấu nối theo đúng sơ đồ mà nhà sản xuất cung cấp. Đặc biệt, bạn cần chú ý đến nguồn điện phải phù hợp, nếu đấu sai nguồn điện rất có thể sẽ sảy ra sự cố cháy nổ.
• Bộ điều khiển ON/OFF: Chúng ta cần quan sát kỹ trên nắp trong của bộ động cơ. Chân số (2) là dây chung, khi ta kết hợp chân (2) + (3) van sẽ MỞ và khi kết hợp chân (2) + (4) van sẽ ĐÓNG. Tiếp theo, chúng ta cần đấu với 1 công tắc 3 dây có 2 tiếp điểm đảo ngược quá trình chuyển động đóng mở của van theo mong muốn của người dùng.

• Bộ điều khiển điện van bi tuyến tính: Đối với đầu điện tuyến tính này chúng ta sẽ cấp điện vào nguồn điện vào chân cấp điện riêng được kí hiệu trên bảng mạch. Tiếp theo, bạn chần chú ý trên bảng mạch điện có kí hiệu 4-20mA (OUTPUT chân số 6 và 7) và 4 - 20 (INPUT - Chân số 4 và 5), để điều khiển van đóng mở theo các góc độ khác nhau. 
• Lắp đặt van bi điều khiển điện: Việc lắp đặt khá đơn giản mà chúng ta đều có thể tự làm được, đối với loại van bi mặt bích bạn sẽ chuẩn bị 1 gioăng cao su chèn vào giữa mặt bích của van và đường ống và xiết chặt các mối nối bulong lại chắc chắn là đã hoàn thành. Đối với loại van bi nối ren bạn sẽ quân thêm 1 vài lớp băng tan quanh lớp ren và siết chặt lại đảm bảo chắc chắn là hoàn thành.

II. Các lỗi thường gặp và sử chữa van bi điều khiển điện

Việc van bi sảy ra các lỗi hư hỏng trong thời gian sử dụng khá nhiều do nhiều nguyên nhân như lắp đặt sai yêu cầu, sai nguồn điện, không thường xuyên bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên...Chúng ta cùng tìm hiểu rõ hơn sau đây:

1. Các lỗi thường gặp khi sử dụng van bi điều khiển điện

Lỗi chập điện: Lỗi này thường xuyên sảy ra do nhiều nguyên nhân như sử dụng dòng điện không ổn định, biến tần dòng điện cao hoặc thấp đột ngột dẫn tới tụt áp gây ra chập, cháy điện khiến động cơ hư hỏng. Một nguyên nhân nữa cũng hay sảy ra khi van bi điều khiển điện lắp đặt ngoài trời mà không che chắn sẽ bị nước mưa ngấm vào trong bo mạch và động cơ khiến chập cháy sảy ra.

2. Bộ điều khiển điện của van bi hoạt động gây ra tiếng ồn

Trong quá trình hoạt động mô tơ điện phát ra tiếng ồn lớn. Lỗi này thường do mô tơ đạng gặp hiện tượng kẹt bánh răng hoặc bánh răng khô hết dầu mỡ khiến lực ma sát sinh ra lớn sẽ tạo ra tiếng ồn. Do đó, nếu không khắc phục kịp sẽ khiến bánh răng bị hỏng, mô tơ, bảng mạch bị hỏng theo. 

2. Mô tơ không quay hết hành trình

Nguyên nhân này sảy ra do công tắc hành trình bên trong bộ điện bị hỏng, khi công tắc hỏng sẽ khiến mô tơ quay không hết hành trình.

4. Mô tơ điện không hoạt động

Khi cấp điện mà mô tơ không hoạt động, điều này rất có thể động cơ hoặc bo mạch bị hư hỏng. Vì vậy, cần kiểm tra và xác định nguyên nhân khiến motor không hoạt động sau đó tiến hành sửa chữa.

5. Lỗi không báo đèn về tủ

Trường hợp khi gặp lỗi không báo đèn về tủ báo tín hiệu đóng mở, thì nguyên nhân sảy ra có thể do bo mạch bị hư hỏng hay dây điện nối về tủ bị đứt, tuột ra khỏi vị trí đấu nối.

III. Hướng dẫn sửa chữa van bi điều khiển điện khi sảy ra lỗi

1. Cách khắc phục trường hợp chập điện

Lỗi động cơ bị cháy thường sẽ rất khó khắc phục, lúc này bạn cần kiểm tra kỹ xác định vị trí sảy ra lỗi và gửi tới nhà cung cấp để thay thế.

2. Cách khắc phục trường hợp lỗi do không báo lỗi về tủ

Để khắc phục bạn cần tháp nắp động cơ và kiểm tra dây kết nối có bị đứt hay tuột không? Một cách khác bạn hãy sử dụng đồng hồ đo để xác định dòng điện cấp cho bóng đèn báo đóng/mở có bị mất hay không? Từ đó lên kế hoạch để khắc phục

3. Cách khắc phục lỗi mô tơ điện hoạt động gây tiếng ồn

Nếu van bi điều khiển điện của bạn đang gặp tình trạng này hãy dừng mô tơ lại và tháo nắp bộ điện ra, tiến hành tra dầu mỡ vào các bánh răng, trục, nhằm mục đích bôi trơn để giảm thiểu ma sát cũng như độ ăn mòn do quá trình hoạt động sảy ra.

4. Khắc phục lỗi mô tơ điện quay không hết hành trình

Để khắc phục tình trạng này bạn cần kiểm tra mô tơ một cách tỉ mỉ xem có bị bó cơ khiến trục bị kẹt hay không? hay do công tắc hành trình bị hỏng? Dựa vào đó mà bạn có thể sửa chữa hoặc thay thế link kiện để giúp van bi hoạt động bình thường.

5. Khắc phục tình trạng cấp điện nhưng mô tơ điện không quay

Đối với tình trạng này bạn cần kiểm tra nguồn điện cấp cho van đã thích hợp và đáp ứng được nhu cầu sử dụng hay chưa? Cách đấu nối điện vào bảng mạch có đúng hay không? Trường hợp khó khăn hơn khi đã thử hết mà mô tơ không hoạt động bạn cần liên hệ tới nhà cung cấp để hướng dẫn hoặc thay mới. 

IV. TỔNG KẾT

Như vậy, thông qua bài viết này chúng ta đã biết được cách sử dụng và sửa chữa van bi điều khiển điện khi có sự cố hư hỏng sảy ra. Hy vọng, những kiến thức này sẽ phần nào mang lại cho quý khách cách sử dụng và sửa chữa mà chúng ta ai cũng thực hiện được. Mọi chi tiết thắc mắc xin liên hệ theo hotline 0965.303.836 hoặc Email: son@cnthuanphat.com để được tư vấn trực tiếp 24/24h.

XEM THÊM CÁCH LẮP ĐẶT: VAN BƯỚM ĐIỀU KHIỂN ĐIỆN